Toz, gözle görülmeyen ve insan sağlığını tehdit katı taneciklerin tespit ve değerlendirilmesi yapılan ölçümdür. Toz ölçümü ise iş sağlığı ve güvenliği yönünden ortaya çıkabilecek risklerin önlenebilmesi için yapılan çalışmalardır ve Çalışma Sağlık ve Güvenlik Bakanlığı’nın 6631 İş Sağlığı ve Güvenliği yönetmeliğince zorunlu hale getirilmiştir.

05.11.2013 Tarihli 28812 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Tozla Mücadele Yönetmeliği” ne göre;

İşverenin yükümlülükleri

MADDE 5 – (1) İşveren, her türlü tozun meydana geldiği işyerlerinde çalışanların toz maruziyetini önlemek ve çalışanların toz ile ilgili tehlikelerden korunması için gerekli tüm koruyucu ve önleyici tedbirleri almakla yükümlüdür.

Risk değerlendirmesi

MADDE 6 –

(1) İşveren, çalışanlarının sağlık ve güvenliğini tehlikeye atacak, işyerinde bulunan tozlardan kaynaklanan olumsuz etkileri belirlemek üzere, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve 29/12/2012 tarihli ve 28512 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği hükümlerine uygun şekilde risk değerlendirmesi yapmakla yükümlüdür.

(2) Tozlu işlerde yapılacak risk değerlendirmesinde aşağıda belirtilen hususlar özellikle dikkate alınır.

a) Ortamda bulunan tozun çeşidi,

b) Ortamda bulunan tozun sağlık ve güvenlik yönünden tehlike ve zararları,

c) Maruziyetin düzeyi, süresi ve sıklığı,

ç) Bu Yönetmeliğin Ek-1’inde yer alan mesleki maruziyet sınır değerleri,

d) Toz ölçüm sonuçları,

e) Alınması gereken önleyici tedbirleri,

f) Varsa daha önce yapılmış olan sağlık gözetimlerinin sonuçları.

Toz ölçümleri

MADDE 8 –

(1) İşveren, her türlü tozun meydana geldiği işyerlerinde 20/8/2013 tarihli ve 28741 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Hijyeni Ölçüm, Test ve Analizi Yapan Laboratuvarlar Hakkında Yönetmelik hükümleri saklı kalmak kaydıyla;

a) Risk değerlendirmesi sonucuna göre belirlenen periyodik aralıklarla toz ölçümlerinin yapılmasını,

b) İşyerinde çalışanların toz maruziyetinin bulunduğu koşullarda herhangi bir değişiklik olduğunda bu ölçümlerin tekrarlanmasını,

c) Ölçüm sonuçlarının, Ek-1’de belirtilen mesleki maruziyet sınır değerleri dikkate alınarak değerlendirilmesini yapmak durumundadır.

Toz Ölçümü birimleri kurmakla yükümlü olmayan işyerlerin özellikleri

(6331 TMY – Madde 9)

Tozla Mücadele Birimi kurmakla yükümlü olmayan işverenler işyerlerinde, toz örneği alınması ve değerlendirilmesini, Bakanlıkça yeterliliği kabul edilmiş akredite olmuş toz ölçebilen özel laboratuvarlara veya İSGÜM’e yaptırır.

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında, dış etkenler ve çevresel nedenlerden dolayı iş yerlerinde oluşan her türlü tozun önlenmesi ve düzenli aralıklarda gerekli toz ölçümünün ve kontrollerinin uygulanması gerekmektedir.

Yönetmelik kapsamında çalışan sağlığını ve güvenliğini korumak ve mesleki hastalıkların oluşabileceği her türlü risk faktörlerinin işveren tarafından önlenmesi gerekmektedir. ÇSGB belirlediği, gerekli eğitim ve bilgi işveren tarafından çalışanlara verilmelidir. Mekan içerisinde oluşan tozların hava yoluyla solunmaması için İSG standartlarında koruyucu maskeler, koruyucu donanımları ve araç gereçleri işveren tarafından tedarik edilmesi zorunludur.

Toz Ölçümü birimleri kurmakla yükümlü olan şirketlerin özellikleri

(6331 TMY – Madde 8)

a) İşveren ve alt işveren dahil toplam çalışan sayısı 300 ve daha fazla olan maden işletmeleri, Bakanlıkça yeterliliği kabul edilmiş TMB(tozla mücadele birimi) kurmakla yükümlüdür. Daha önce kurulmuş olan TMB’ler yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç 1 yıl içerisinde yeterliliklerinin tespiti için Bakanlığa başvuruda bulunurlar.

b) Daha önce kurulmuş olan, akredite olmuş toz ölçebilen özel laboratuvarlar yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç 6 ay içerisinde yeterliliklerinin tespiti için Bakanlık’a başvuruda bulunurlar.

(2) Maden dışı işletmeler ile çalışan sayısı 300’den az olan maden işletmelerinden, işverence toz ölçümünün yapılmadığı durumlarda Bakanlık iş müfettişinin isteği üzerine İSGÜM tarafından 1’er ay aralıklarla yapılacak 3 toz ölçüm değeri sonuçlarının EK-1’de verilen listedeki ZAOD/TWA değerlerinin üzerinde çıkması halinde, Genel Müdürlükçe yapılacak değerlendirme sonucunda gerekli görülen işyerleri Bakanlıkça yeterliliği kabul edilmiş TMB kurmakla yükümlüdürler.

(3) Bunların dışında kalan maden işletmeleri, yükümlü oldukları toz ölçümlerini, isterlerse Bakanlıkça yeterliliği kabul edilmiş TMB kurarak yapabilirler veya Bakanlıkça yeterliliği kabul edilmiş akredite olmuş toz ölçebilen özel laboratuvarlara ya da İSGÜM’e yaptırabilirler.

(4) Bir TMB kurmuş olan işveren, aynı tozla mücadele birimi ile farklı illerde bulunan diğer işletmelerinde de tozla mücadele işlemlerini yürütebilir.

Özbay OSGB işyerinizde gerekli toz ölçümü ile ilgili gerekli çalışma ve değerlendirmeleri yaparak, alınacak önlemlerle ilgili tavsiyelerde bulunur. 

Detaylı bilgi için lütfen iletişime geçiniz.